Negatif Faiz Nedir? Ne Anlama Geliyor?

Negatif Faiz Nedir? Ne Anlama Geliyor? gibi sorular sıklıkla karşılaşılan soruların başında geliyor. Her dönem faiz oranları açıklandığında elbette ki ülkemizdeki gibi yüksek faiz ve çift haneli faize sahip ülkeler dikkat çekiyor. Tabii ki bir diğer dikkat çeken ülkeler ise sıfır veya eksi faize sahip ülkeler. Peki eksi faiz ne demek? Eksi faiz hangi durumları ifade ediyor ve eksi faize sahip ülkeler bu noktaya nasıl geliyor? İşte yazımızda bu konuya değinmek ve bu konuyu ana hatları ile irdelemek istedik.

 

Negatif Faiz Nedir?

Güvenilir ülkeler ve yatırılan paraların batık krediye düşme riski çok düşük olan ülkeler, faiz politikalarında değişik bir senaryo izlerler. Buna göre bu değişik senaryo, normal koşullarda mudilerin lehine olması gereken faizlerin, bankaların lehine işlemesi durumudur. Yani, mudiler paralarını ve emtialarını güvence altına almak için, paralarından para kazanmak yerine, negatif işleyen bir çarkı kabul eder ve faiz alması gerekirken, faiz öderler. Bir bakıma, -1.25 faiz uygulayan bir bankanın esasında 1.25 faiz alması gibi düşünün. Yani sadece roller değişiyor. Ve pratikte bir anlam ifade etmeyen bu durum uygulamada anlamlı bir kavram haline geliyor. Çünkü bildiğiniz gibi pratik faiz hesaplamalarında negatif kavramı yoktur. İşte bunu banka açısından düşündüğünüzde, esasında negatif durum ortadan kalkıyor.

 

Eksi Faiz Ne Anlama Geliyor?

Merak edilen en önemli sorulardan olan negatif faiz ne anlama geliyor kısmına yukarıda biraz değindik ama biraz daha açmak gerekirse; negatif faiz, ekonomiyi canlandırma, üretimi teşvik etme ve sıcak para girişini arttırma anlamına geliyor. Yani yatırımı teşvik etmekten ziyade, üretimi ve tüketimi teşvik etmekte ve ekonomiyi canlandırmak adına bol harcamaya yönelmeyi sağlamaktadır. Bu da sürekli bir döngü anlamına gelir. Bununla, hem söz konusu mudi parasını güvence altına almış oluyor. Hem de o ülkenin sıcak paradan kaynaklı para arzı da genişlemiş oluyor.

 

Hangi Ülkeler Negatif Faiz Uyguluyor?

Bildiğiniz gibi negatif faiz denince akla ilk gelen ülke hiç kuşkusuz Japonya. Japonya 10 seneyi aşkın süredir negatif faiz uygulamakta. İsviçre, Danimarka, İsveç, Avrupa Merkez Bankası gibi ülkelerdeki bankalar ve merkez bankaları negatif faiz politikasını benimsemektedir.

Negatif Faiz Nedir? Ne Anlama Geliyor? gibi sorulara cevap aradık bu yazımızda. Bundan sonraki yazımız olan Çekirdek Enflasyonunu inceleyebilirsiniz.